O
HPV
ή ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι ένα από τα συχνότερα εμφανιζόμενα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Διακρίνεται σε πάνω από 200 διαφορετικούς τύπους, υψηλού ή χαμηλού κινδύνου. Ο βαθμός επικινδυνότητας κρίνεται από τη δυνατότητά τους να προκαλέσουν ανάπτυξη καρκινικών ή άλλων βλαβών.
Οι περισσότερες μολύνσεις από τον ιό HPV δεν οδηγούν σε εμφάνιση καρκίνου. Οι τύποι HPV υψηλού κινδύνου, που λέγονται και ογκογεννετικοί, μπορούν να προκαλέσουν συνηθέστερα καρκίνο του τραχήλου μήτρας στη γυναίκα, αν δεν υποστρέψουν με τη βοήθεια του ανοσολογικού συστήματος και σπανιότερα καρκίνο του αιδοίου ή του κόλπου. Οι χαμηλού κινδύνου τύποι ενίοτε προκαλούν κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα, που δεν αποτελούν κάποια μορφή καρκίνου.
Οι τύποι 16 και 18 είναι οι συχνότεροι σε εμφάνιση και είναι υπεύθυνοι για το 75% περίπου των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας και για το 55% περίπου των υψηλόβαθμων προκαρκινικών βλαβών στο ίδιο σημείο. Οι τύποι 6 και 11 είναι οι συχνότεροι από τους καλοήθεις τύπους και είναι υπεύθυνοι για το 90% περίπου των γεννητικών κονδυλωμάτων.
Η σεξουαλική επαφή είναι ο συχνότερος τρόπος μετάδοσης των ιών αυτών.
Η εξέλιξη της λοίμωξης από τον ιό HPV δεν είναι η ίδια σε όλες τις γυναίκες. Κατά μέσο όρο, όμως, ο χρόνος που μεσολαβεί από την πρώτη επαφή με τον ιό έως την εκδήλωση καρκίνου κυμαίνεται από 9 έως 15 έτη. Οι προκαρκινικές βλάβες όμως εμφανίζονται νωρίτερα. Οι προκαρκινικές βλάβες 1ου βαθμού μπορούν να εντοπιστούν μετά από 4 μήνες ενώ οι προκαρκινικές βλάβες 2ου βαθμού συνηθέστερα γίνονται αντιληπτές μετά από 14 μήνες κατά μέσο όρο.
Ο ιός δεν παρουσιάζει συμπτώματα και δε μπορεί να γίνει αντιληπτός εκτός αν αναπτυχθούν κονδυλώματα στα έξω γεννητικά όργανα. Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι μαλακές, σαρκώδεις εκβλαστήσεις στο χρώμα του δέρματος που εντοπίζονται συνηθέστερα στον κόλπο, τα εξωτερικά γεννητικά όργανα, τον πρωκτό, και τον τράχηλο της μήτρας. Η απουσία οξυτενών κονδυλωμάτων στο αιδοίο και η ύπαρξη ασυμπτωματικής HPV λοίμωξης στον τράχηλο της μήτρας αποτελεί το συνηθέστερο σενάριο.
Το test Pap μπορεί να ανιχνεύσει τον ιό HPV, καθώς και οι μεταγενέστερες επιδράσεις του ιού. Οι πιο συνηθισμένες αλλοιώσεις που προκαλεί είναι οι χαμηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες, σπανιότερα υψηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες και σπανιότατα καρκινικές.
Το πιο κρίσιμο χρονικό διάστημα μιας γυναίκας για την αρχική εκδήλωση της λοίμωξης από HPV, είναι από την εφηβεία έως περίπου τα 25 έτη. Κατά την περίοδο αυτή, η πλειοψηφία των γυναικών ξεκινά τις σεξουαλικές του επαφές και η μορφολογία του τραχήλου καθιστά τη λοίμωξη από τον ιό ευκολότερη.