Το
υπερηχογράφημα
είναι ένα χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο που βοηθάει το γιατρό να βεβαιωθεί ότι όλα πάνε καλά.
O προγεννητικός υπέρηχος είναι μια εξέταση που πραγματοποιείται με ειδικό μηχάνημα (υπερηχοτομογράφος), το οποίο χρησιμοποιώντας τα ηχητικά κύματα αναπαράγει εικόνες του εμβρύου και των εσωτερικών οργάνων του, του πλακούντα και του αμνιακού σάκου. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να βεβαιωθεί ότι το μωρό αναπτύσσεται σωστά και να κάνει μετρήσεις ώστε να υπολογίσει το ύψος και το βάρος του. Η διαδικασία με την οποία πραγματοποιείται η εξέταση είναι απλή και εντελώς ανώδυνη: Ο γιατρός, αφού απλώσει στην κοιλιά ένα τζελ, ώστε να εφάπτεται σωστά η κεφαλή του μηχανήματος (ηχοβολέας) με το δέρμα, κινεί τον ηχοβολέα ελέγχοντας στην οθόνη και αποθηκεύοντας τις εικόνες. Κατά μέσο όρο, μία εξέταση με υπέρηχο διαρκεί περίπου 15-20 λεπτά.
Εφόσον η εγκυμοσύνη εξελίσσεται ομαλά και δεν έχουν παρουσιαστεί προβλήματα, ο πρώτος αναλυτικός υπέρηχος γίνεται συνήθως μεταξύ της 6ης και της 11ης εβδομάδας. Σε αυτόν ερευνάται ο αριθμός των εμβρύων, η θέση τους, η ηλικία της κύησης και εκτιμάται η βιωσιμότητά τους. Σε πολλές περιπτώσεις, το υπερηχογράφημα αυτό γίνεται με κολπικό υπέρηχο που σε αυτή τη φάση της εγκυμοσύνης δίνει καλύτερες εικόνες.
Το δεύτερο γίνεται μεταξύ 11ης και 14ης εβδομάδας και απεικονίζει τη θέση του πλακούντα, την ανάπτυξη των οργάνων του εμβρύου, ενώ ανιχνεύονται τυχόν ανωμαλίες. Επιπλέον, γίνεται μια ειδική μέτρηση που ονομάζεται «αυχενική διαφάνεια» και υπολογίζει την πυκνότητα της περιοχής του πίσω μέρους του λαιμού του μωρού. Ο υπέρηχος αυτός συνδυάζεται με εξέταση αίματος, που εκτιμά την πιθανότητα ύπαρξης γενετικών ανωμαλιών, όπως το Σύνδρομο Down (PAPP-A test). Κατά τη διενέργεια της αυχενικής διαφάνειας, μπορούμε να δούμε το φύλο του εμβρύου (με πιθανότητες περίπουν 75%).
Ανάμεσα στην 20η και 24η εβδομάδα, πραγματοποιείται το υπερηχογράφημα β’ επιπέδου, στο οποίο γίνεται λεπτομερής έλεγχος της ανάπτυξης και ανιχνεύονται τυχόν ανωμαλίες στην ανατομία του εμβρύου. Ελέγχονται αναλυτικά όλα τα όργανά του (καρδιαγγειακό σύστημα, πεπτικό, νεφροί και λοιπό ουροποιητικό, νευρικό σύστημα). Επιπλέον, ελέγχεται ο όγκος του αμνιακού υγρού, η θέση και η κατάσταση του πλακούντα, το μήκος και η θέση του τραχήλου και του ομφαλίου λώρου και άλλες παράμετροι που δίνουν στοιχεία για την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης. Σε αυτό τον υπέρηχο μπορείτε, εφόσον το επιθυμείτε, να μάθετε και το φύλο του μωρού (με πιθανότητες 100%).
Το επόμενο απαραίτητο υπερηχογράφημα γίνεται μεταξύ 28ης και 32ης εβδομάδας, προκειμένου να ελεγχθούν η ανάπτυξη και η προβολή του εμβρύου, ο όγκος του αμνιακού υγρού και η κατάσταση του πλακούντα. Ο υπέρηχος αυτός συνδυάζεται με Doppler, μια εξέταση που πάλι μέσω ηχητικών κυμάτων ελέγχει τη ροή του αίματος στα αγγεία του εμβρύου και του πλακούντα. Στην περίπτωση που υπάρχουν κάποιες επιπλοκές, όπως διαβήτης κύησης, υπέρταση, προεκλαμψία κλπ., είναι πιθανό ο γυναικολόγος να ζητήσει να επαναληφθεί η εξέταση μέχρι την ημερομηνία του τοκετού.
Τέλος, οι υπέρηχοι χρησιμοποιούνται και κατά τη διάρκεια κάποιων επεμβατικών μεθόδων, όπως είναι η αμνιοπαρακέντηση και η λήψη τροφοβλάστης.
